ศัพท์เทคนิคที่เกี่ยวกับงานท่อ
คำอธิบายศัพท์เทคนิคที่เกี่ยวกับงานท่อจำนวนหนึ่งที่เว็บไซต์เอส.เค. ฟิตติ้ง วาล์วใช้อ้างอิง
| English | ไทย | คำอธิบาย |
| Alby Steel | เหล็กกล้าผสม | เหล็กกล้าที่มีการผสมธาตุอื่นนอกจากคาร์บอนเพื่อเพิ่มคุณสมบัติของเหล็กทั้งในเชิงกายภาพและทางเคมี |
| Butt Weld | ต่อชนเชื่อม | - |
| Beveled End | ปลายบาก | ปลายท่อหรือ Fittings ที่บากเป็นมุมเพื่อเตรียมไว้ในการเชื่อมต่อชน |
| Coupling | ข้อต่อตรง | อุปกรณ์ที่ใช้ในการต่อท่อตรง มีปลายเป็นเกลียวตัวเมีย หรือมีปลายเป็น Socket (เกลียวด้านใน) |
| Cast Iron | เหล็กหล่อ | เหล็กที่มีส่วนผสมของคาร์บอนเกินกว่า 2.0% |
| Cast Steel | เหล็กเหนียวหล่อ | - |
| Dimension | มิติ | ได้แก่ ความกว้าง ความยาว ความสูง เป็นต้น มักสับสนกับคำว่า “ขนาด” ซึ่งภาษาอังกฤษใช้คำว่า “size” |
| Ductile Cast Iron | เหล็กหล่อเหนียว | - |
| Elbow | ข้องอ | อุปกรณ์ที่ใช้ในการเปลี่ยนทิศทางการเดินท่อ |
| End Connection | ชนิดของปลาย | เป็นการระบุชนิดของปลายอุปกรณ์ท่อ เช่น BW, SW หรือ Flange เป็นต้น |
| Fitting | ฟิตติ้ง | อุปกรณ์ที่ใช้ในการเดินท่อให้ตรง เลี้ยว งอ ฯลฯ |
| - | อุปกรณ์ต่อ | ได้แก่ Flanges, Valves, และ Gaskets เป็นต้น |
| Flange | หน้าแปลน | หน้าแปลนที่ใช้ต่อท่อ และ/หรือต่ออุปกรณ์ท่อ สามารถถอดประกอบได้ |
| Flat Face | หน้าเรียบ | ผิวหน้าของหน้าแปลนเป็นหน้าเรียบ |
| Forged Steel | เหล็กขึ้นรูป | เหล็กที่ผลิตโดยการขึ้นรูป ณ อุณหภูมิสูง |
| Plain End | ปลายตัด | ปลายท่อที่ตัดตรง ไม่มีการบากมุม |
| Raised Face | หน้ายก | ผิวหน้าของหน้าแปลน ยกต่างระดับ |
| Socket weld | สวมเชื่อม | - |
| Steel | เหล็กกล้า | เหล็กที่มีส่วนผสมของคาร์บอนไม่เกิน 2.0% |
| Stainless Steel | เหล็กกล้าไร้สนิม | เหล็กกล้าที่ผสมโครเมียมอย่างน้อย 10.5% |
| Valve | วาล์ว | ประตูน้ำ |
มาตรฐานท่อ Pipe และ Tube
ASTM กำหนดมาตรฐานด้านวัสดุ กรรมวิธีการผลิต และวิธีการทดสอบวัสดุของผลิตภัณฑ์ต่างๆ ซึ่งท่อก็เป็นผลิตภัณฑ์หนึ่งที่ ASTM กำหนดดมาตรฐานไว้หลากหลายแบบ เพื่อให้เลือกใช้งานได้เหมาะสมกับสภาวะของไหล สภาวะสิ่งแวดล้อม อุณหภูมิ และความดันใช้งาน
มาตรฐานวัสดุท่อเหล็กกล้าคาร์บอนและเหล็กกล้าผสม
ท่อเหล็กกล้าคาร์บอนและท่อเหล็กกล้าผสมตามมาตรฐาน ASTM ทั้งแบบ Pipe และแบบ Tube ที่ใช้กันทั่วไปในแวดวงอุตสาหกรรมมีดังนี้
- ASTM
A 53 Pipe, steel, black and hot-dipped, zinc coated, welded and seamless
A 106 Seamless carbon steel pipe for high temperature service
ตารางสรุปข้อกำหนดของมาตรฐาน
| หมายเลข ASTM | ชนิดผลิตภัณฑ์ | วัสดุ | วิธีการผลิต | การใช้งาน | ขนาด |
| A 53* | Pipe | เหล็กกล้าคาร์บอน black or hot dipped galv. |
ไม่มีตะเข็บ(Seamless) Welded – ERW Welded – FBW |
ทั่วไป | NPS 1/8 ถึง 26 |
| A 106 | Pipe | เหล็กกล้าคาร์บอน | ไม่มีตะเข็บ(Seamless) | อุณหภูมิสูง | ทุกขนาด |
หมายเหตุ
*ASTM A 53 มี 3 Type ด้วยกัน แต่ในที่นี้ขอยกมาแค่ 2 type ได้แก่
Type S = seamless
Type E = ERW (Electric resistance welded)
ชนิดท่อ
1. ท่อเหล็กดำ (pipe)
ASTM A53 Grade A & B
สามารถแบ่งย่อยได้ 2 แบบคือ
1. มีตะเข็บ (ERW)
2. ไม่มีตะเข็บ (SCH 40 / SCH 80 / SCH 160)
2. ท่อเหล็กชุบสังกะสี
BS-S
BS-M
BS-H
3. ท่อสแตนเลส เกรด 304/304L และ 316/316L
สามารถแบ่งย่อยได้ 2 แบบคือ
1. มีตะเข็บ (SCH 10S / SCH 40S)
2. ไม่มีตะเข็บ (SCH 10S / SCH 40S / SCH 80S / SCH 160S)
